Türkiye Gazetesi’nde yer alan habere nazaran, kamuoyunda bir müddettir bilhassa en düşük emekli aylığı ile ilgili artışları içeren düzenlemelerin yapılması, bu nedenle daha fazla prim ödeyen ile düşük prim ödeyenlerin aldığı maaş ortasındaki makasın kapanması, toplumsal güvenlik sistemine yönelik tenkitleri artırdı. TBMM tatile girmeden evvel en düşük emekli aylığının tekrar artırılmasına ait düzenlemenin hazırlıkları sırasında AK Parti içinde de toplumsal güvenlik sisteminin sil baştan ele alınarak tüm tartışmalı alanlarda yeni adımların atılmasına ait başlıklar gündeme geldi.
TBMM’nin ekim ayında tekrar açılmasıyla birlikte, Türkiye’deki toplumsal güvenlik sisteminde esaslı değişikliklerin gündeme gelmesi bekleniyor. AK Parti ve ilgili bakanlıkların, mevcut toplumsal güvenlik yapısının tekrar yapılandırılması konusunda kapsamlı çalışmalar yapacağına dair işaretler var. Bu çalışmaların, mevcut sistemin aksayan taraflarını düzeltmek ve uzun vadede sürdürülebilir bir emeklilik sistemi oluşturmak maksadıyla yapılacağı belirtiliyor.
Son periyotta, bilhassa EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) düzenlemesi, ekonomik zorluklar nedeniyle ödenemeyen primler, çalışan-emekli sayısındaki dengesizlik ve kayıt dışı istihdam üzere meseleler, toplumsal güvenlik sisteminin işleyişinde önemli sıkıntılara yol açtı. Bu meselelerin çözülmesi için çeşitli ıslahat teklifleri gündeme gelmiş durumda.
Prim Ödeme Gün Sayısı ve İntibak Düzenlemeleri:
Kamuoyunda, en düşük emekli maaşlarıyla ilgili artış beklentileri, daha fazla prim ödeyenlerle düşük prim ödeyenler ortasındaki maaş farklarının kapanması gerektiği tarafında tenkitler yükseliyor. Bu çerçevede, prim ödeme gün sayısının yine gözden geçirilmesi ve intibak yasası ile farklı maaşlar alan emeklilerin durumlarının düzeltilmesi üzere mevzular, yeni periyotta ele alınacak kıymetli başlıklar arasında yer alıyor.
AK Parti içerisindeki kimi kurmaylar, toplumsal güvenlik sisteminin baştan aşağı tekrar yapılandırılmasının gerekli olduğunu vurguluyor. Bu kapsamda, EYT düzenlemesiyle birlikte bozulan aktüeryal istikrarın düzeltilmesi ve çalışan-emekli oranının ülkü düzeylere getirilmesi gerektiği belirtiliyor. Mevcut durumda Türkiye’de bir emekliye karşılık 1,5 çalışan düşerken, sağlıklı bir toplumsal güvenlik sisteminde bu oranın 4 çalışana 1 emekli olması gerektiği tabir ediliyor. Bu dengesizlik, sistemin uzun vadede sürdürülebilirliğini tehdit eden en büyük sıkıntılardan biri olarak görülüyor.